top of page

Burn-out in een notendop

Na een slopend gevecht van zes maanden tegen burn-out ben ik te weten gekomen dat er nog steeds veel vragen en onduidelijkheden zijn rond dit fenomeen. Burn-out is een begrip van deze tijd, en elke werkgever wordt er op zijn tijd mee geconfronteerd. Hoe komt het dat het vandaag zo veel voorkomt? En geraak je nog wel van een burn-out af? Hoe heb ik het zelf heb aangepakt? Op deze en veel andere vragen zullen een aantal experts en ik zo goed mogelijk antwoorden in dit artikel.

 

Allereerst: wat is nu eigenlijk een burn-out?

Burn-out is de letterlijke Engelse vertaling van het woord “opgebrand”. Wanneer iemand een burn-out ervaart is een persoon lichamelijk en geestelijk compleet uitgeput voor een langere periode. Er is een groot verschil tussen oververmoeid zijn en een burn-out hebben. Wanneer iemand oververmoeid is rust of slaapt hij/zij een paar dagen bij en verdwijnen de symptomen. Als we spreken over een burnout is dit niet zo. Een burnout wordt opgebouwd in verschillende fases en heeft een lange herstelperiode nodig. Hoe lang deze herstelperiode duurt hangt af van persoon tot persoon. Soms duurt het een paar maanden, vaak spreken we over een jaar en in uiterste gevallen zelfs jaren.

Een burnout ontstaat altijd door omgevingsfactoren, het is dus geen persoonlijkheidsstoornis zoals bijvoorbeeld Borderline en of bipolair zijn.

Historiek

Stress!

Bij stress ontstaat er in ons lichaam een natuurlijke reactie die ons in staat stelt om snel en alert te reageren op gevaar: onze polsslag en ademhaling versnellen, de spieren spannen zich, er komt adrenaline vrij in ons bloed. We zijn extra alert en ons lichaam is paraat om te vechten of te vluchten. Deze reactie is een belangrijk overlevingsmechanisme, bijvoorbeeld wanneer je oog in oog staat met een beer.

In onze maatschappij worden we echter zelden met beren geconfronteerd. Wel met een aantal stresserende situaties waarbij deze automatische reactie van het lichaam niet zoveel uithaalt. Geraak je geënerveerd omdat je met de wagen in de file staat, dan heb je er niets aan dat je lichaam paraat is om hard te beginnen lopen.

Er is niets mis met stress in ons leven. De meeste mensen hebben een beetje gezonde stress nodig om voldoende uitdaging te hebben en zich goed te voelen. Stress wordt echter een probleem als de draaglast (de hoeveelheid stress of de ernst van de stresserende situatie) groter is dan onze draagkracht (de middelen die we hebben om met de situatie om te kunnen gaan).

Gebeurt er iets ingrijpends, zoals je baan verliezen of een relatiebreuk, of sta je gedurende langere tijd onder druk, bijvoorbeeld door te veel werk, spanningen of geldgebrek, dan kan de stress leiden tot overbelasting en uitputting. In het ergste geval mondt dat uit in overspannenheid of burn-out.

Overmatige stress en overbelasting uiten zich in allerlei symptomen op zowel lichamelijk als psychisch vlak wat zich vervolgens uit in je gedrag.

Iedereen ervaart een burn-out anders, dus sommige symptomen kunnen overheersen. Bij de ene persoon overschaduwt een bepaald symptoom dat bij een ander persoon latenter aanwezig is.

En omdat een beeld meer zegt dan duizend woorden...

Dit ben ik. In 2014 startte ik als student Journalistiek en parttime kelner. Een combinatie die me het cadeautje burn-out opleverde met 17 kilogram verlies als gevolg. Ik heb geen billen of borsten meer. Ik ben van maat 38/40 naar een 34 gekropen. Als ik dagelijks 500 kcal binnen krijg mag ik tevreden zijn.”

Depressie

Dit was ik tijdens de eerste maanden van mijn burn-out. Ik werd dagelijks geconfronteerd met paniekaanvallen. Ik kon niet meer eten en belandde uiteindelijk ook in een depressie.

Voor diegenen onder jullie die niet weten wat een depressie is wordt het in dit filmpje duidelijk uitgelegd.

Waarom gaan een burn-out en een depressie dan vaak hand in hand?

Dat legt klinisch-psychologe en gedragstherapeut Marieke Impens uit in volgend interview:


Medicatie in samenspraak met de huisarts

Mijn dokter constateerde mijn burn-out al in een vroege fase en heeft gewacht met het voorschrijven van antidepressiva tot ik zo diep zat, dat het nemen van die medicatie nog de enige mogelijkheid was om een opname in de psychiatrie te vermijden. Omdat ik als jong meisje al vroeg in contact kwam met antidepressiva (mijn moeder heeft dit jarenlang moeten gebruiken) was ik hier ook absoluut geen voorstander van. Antidepressiva worden in principe voorgeschreven wanneer iemand zwaar depressief is. In werkelijkheid gebruikt 1/3 Belgen deze drug. Ik noem het een drug omdat het een inwerkingsperiode heeft, een roes en een afkickperiode. Zomaar stoppen met antidepressiva kan levensgevaarlijk zijn en moet altijd gebeuren in overleg met je dokter en met goede begeleiding. Maar in welke mate is een huisarts opgeleid om problemen zoals burn-out te kunnen diagnosticeren?

Die vraag legde ik voor aan Dr. Eric Boydens, gespecialiseerd huisarts binnen het domein van burn-out.


Op zoek naar burners

Tijdens mijn burn-out zocht ik naar lotgenoten op het internet en belandde ik zo op de blog van Willemijn Van Dommelen. Willemijn heeft als ervaringsdeskundige verschillende burn-out’s en depressies overwonnen. Tijdens haar herstel startte zij een blog en momenteel werkt zij voltijds als spreker voor Pink Rebel Company en partners. Daarnaast is zij project-manager van alle preventieplannen die samen worden uitgewerkt met hun opdrachtgevers. Willemijn nodigde mij uit om één van haar sessies te volgen genaamd “Burn baby burn”. In deze sessies wordt burn-out aan de hand van haar eigen verhaal, en begeleiding met Powerpoint, uitgelegd aan “burners” en de mensen in hun naaste omgeving.


Angstaanvallen

Zoals Marieke al eerder aanhaalde krijg je een burn-out niet zomaar. Na jaren overbelasting, zowel fysiek als psychisch, geraakt je lichaam niet zomaar bijgeslapen en kan zelfs een douche nemen je al te veel energie kosten.

Ook kan een burn-out een angststoornis veroorzaken door een lange overbelasting aan stress. In mijn geval overheerste deze mijn hele leven.

Het begon met flauwvallen en het gevoel hebben niet echt op de wereld te zijn. Ik at de laatste maanden al heel slecht en was ondertussen ook veel afgevallen. Maar mijn eerste echte paniekaanval liet nog even op zich wachten. Het was 04.00 's nachts op een woensdagnacht. Ik was een aantal dagen thuis gebleven om van de griep te herstellen en was er bijna bovenop. Op dat exacte tijdstip schoot mijn lichaam wakker in totale paniek. Ik besefte op dat moment niet dat mijn lichaam zo'n hoge grens van stress had bereikt dat het daar zo heftig op reageerde. Ik zag lijkbleek, trilde en kroop waar het niet gaan kon. Ik voelde een extreem negatief verlammend gevoel en dacht dat ik doodging. Ik was kotsmisselijk, mijn hart bonsde zowat uit mijn keel en wist niet meer waar ik 't had. Ik stampte mijn lief wakker en vroeg hem om naar het ziekenhuis te gaan. Hij twijfelde en zei dat ik misschien moest kalmeren. Ik werd verschrikkelijk boos en verdrietig want hij viel terug in slaap en ik lag alleen gek te worden. Drie uur duurde die aanval tot ik ineens alles overgaf. Mijn lichaam kotste letterlijk alle fysieke stress uit.”

Zo voelt een angstaanval ongeveer. Wanneer deze steeds vaker en heftiger zijn en op een regelmatige basis voorkomen spreken dokters van een angststoornis. Vaak wordt er dan een combinatie van benzoïden en een antidepressivum voorgeschreven. Beide medicijnen hebben een kalmerende werking. Ervaringsdeskundige Willemijn van Dommelen noemt ze dan ook “Haribo-snoepjes”.

Antidepressiva en benzoïden worden vaak en snel voorgeschreven. Ze zijn niet gemakkelijk om vanaf te geraken omdat er na een korte inwerkingsperiode gewenning optreedt. Wanneer je geestelijk afhankelijk bent van medicatie heb je nog sneller het gevoel dat je niet zonder die pilletjes kan. In het geval van benzoïden heb je steeds een hogere dosis nodig om hetzelfde effect te bereiken. Ik ben gestart met 0,25 mg en zat na twee weken al op 1 mg. En dit was enkel de dagdosis. Ik deed alles om de angstaanvallen uit de weg te gaan, maar merkte na een tijd dat de pillen niet meer hetzelfde effect hadden en besloot te stoppen. Dat was niet gemakkelijk.

Ik merk na anderhalve maand geleden mijn laatste tabletje genomen te hebben dat ik er soms nog naar neig wanneer dingen me teveel worden. Af en toe durf ik er nog eentje te nemen in “noodgevallen”. Maar ik ben me er bewust van dat ook ik er uiteindelijk volledig mee zal moeten stoppen.

Ik weiger om een slaaf te worden van de medicijnenindustrie. Pas op, ik ben ze op momenten ook heel dankbaar geweest, maar de gemakzucht waar er mee wordt omgegaan schept een maatschappelijk probleem. We creëren een wereld waarin symptomen worden onderdrukt in plaats van dat er gezocht wordt naar de oorzaak. Die oorzaken vinden kost veel tijd. En tijd.. Tja, dat ligt nogal gevoelig tegenwoordig nietwaar?

Als we eens met z’n allen zouden inzien dat een stap achteruit vaak twee stappen vooruit betekent, komen we al een heel eind.

Dus: laat ik er een voorbeeld aan nemen en het hierbij laten.

Dankwoord

Bedankt aan allen die me hebben ondersteund en me hebben geleerd.

Bedankt voor jullie liefde, de verzorging en de vele inzichten.

Mama, ik kan je nooit genoeg bedanken om me in huis te nemen en me tijdens mijn diepste dalen te verzorgen.

Lieve zussen, zonder jullie steun en eindeloze gesprekken stond ik nu nergens.

Femke en Wouter, mijn hartsvrienden, bedankt voor jullie vele bezoeken, geloof en motivatie.

Thomas, je onvermoeide geduld en begrip zullen me altijd bijblijven.

Peter mijn liefste soulmate, met jou humor en gesprekken kon ik dagen verder.

Schaterlachende Willemijn, bedankt dat ik jou heb mogen leren kennen.

Sofietje, lieverd, het cadeautje voor in bad vergeet ik nooit!

Laureen de wondermooie engel. Tijdens mijn hevigste crash stond jij voor me te koken, wauw.

Tami en Larissa mijn twee prachtige slimme studenten. Bedankt voor me af te leiden, er voor me te zijn en me moed te blijven inspreken.

Cristel en Marcel, mijn tweede mama en papa.. Dankzij jullie heb ik het genot van eten terug kunnen ervaren. Dank voor de vele mooie momenten!

Tatiana I am so grateful for having a friend like you. Thanks for all the invites, the cheering-ups and the many stories with your beautiful laugh.

Dora, mijn lieve internetvriendin, uit de grond van mijn hart bedankt voor het prachtige cadeau en de vele (nachtelijke) gesprekken. Ze waren hartverwarmend.

Jitske en Dries ook jullie bedankt, om in alle eerlijkheid niet te begrijpen wat een burn-out is. Jullie hebben geen idee hoeveel opluchting ik er van had om het te kunnen uitleggen.

Jordi en Andy, bedankt om er te zijn voor mij en voornamelijk voor Thomas.

Gerd en Peter. Een bedankt zal nooit kunnen evenaren met hoeveel jullie voor ons hebben gedaan. Het op en neer rijden, het koken, een luisterend oor…Dikke dikke merci!

And last but not least: merci Jorim om de nacht voor mijn deadline met mij door te knallen, thee te blijven schenken en geeuwend fouten te blijven vinden

Aan al mijn lectoren en Patrick Herroelen: dank voor jullie onvoorwaardelijke steun en begrip.

Collega’s van B23: sorry voor al de last en bedankt voor het gepast reageren .

Aan iedereen die ik vergeet te bedanken en iets voor me heeft betekent deze periode, ongelofelijk veel dank! Zonder jullie had ik het echt nooit voor elkaar gekregen.

Dank iedereen, om mij door mijn diepste dal te loodsen en me een levenslang cadeau ervoor terug te geven!


LIFE GOALS

#1 

Gaining weight.

 

#2

Enjoy life, work and finish my study.

 

#3

Being able to travel and have no fears.

bottom of page